เมื่อปาก (ไม่) ดี

เรื่อง : สพ.ญ. ศราวลี ศุภกาญจน์

ปัญหาช่องปาก กลิ่นปาก เหงือกอักเสบ หรือหินปูน ในสัตว์เลี้ยงเป็นสิ่งที่เรามักจะละเลย หรือ มองข้ามปัญหาเล็กๆ น้อยๆ พวกนี้ไปเสมอ กว่าจะรู้ตัวอีกทีปัญหาเหล่านี้ก็ลุกลามไปมากแล้ว และบางครั้งอาจต้องลงเอยด้วยการถอนฟัน หรืออาจทำให้เกิดการติดเชื้ออย่างรุนแรงได้ค่ะ

เพราะช่องปากเป็นบริเวณที่มีการสัมผัสอาหารอยู่เป็นประจำ ทำให้มีการสะสมของคราบสกปรกบนผิวฟัน (Plaque) ซึ่งคราบนี้เมื่อสะสมไปจะมีการรวมตัวกับแร่ธาตุต่างๆ ในน้ำลายก็ดี อาหารที่เรากินก็ดี จนแข็งตัวมากขึ้นกลายเป็นหินปูนในที่สุด และบริเวณที่มีการสะสมของคราบและหินปูนนี้เองจะกลายเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียต่อไป สิ่งที่ตามมาคือปัญหาเหงือกและช่องปากอักเสบ ในรายที่อาการไม่รุนแรงอาจจะไม่มีผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เพียงพบคราบบนฟันและรอยแดงอักเสบของเหงือกร่วมกับการมีกลิ่นปาก แต่ถ้าปล่อยไว้และมีการสะสมของหินปูนมากขึ้นจนทำให้เหงือกอักเสบรุนแรง สัตว์ป่วยอาจเริ่มแสดงอาการกินอาหารลดลง หรือไม่กินอาหารเลย น้ำลายไหล เจ็บช่องปากมาก มีกลิ่นปากรุนแรง ไม่ยอมให้สัมผัสบริเวณหน้า ซึมลง และอาจพบการเกิดหนองรากฟัน (Tooth root abscess) ร่วมด้วยได้

เจ้าของสามารถหมั่นตรวจสุขภาพช่องปากของสัตว์เลี้ยงที่บ้านได้ด้วยวิธีง่ายๆ คือ 1.สังเกตพฤติกรรมทั่วๆ ไป กินอาหารได้ปกติไหม มีน้ำลายไหลไหม รวมถึงลักษณะภายนอกบริเวณใบหน้าว่ามีอาการบวมหรือดูเจ็บปวดไหม 2. จับน้องหมาน้องแมวที่บ้านมาเปิดปากดูบ่อยๆ ถ้าไม่สามารถเปิดแบบอ้ากว้างได้อาจจะแค่แอบแง้มดูฟันและเหงือกบริเวณด้านข้าง ว่ามีคราบหินปูนสะสมเยอะไหม มีเหงือกอักเสบหรือเปล่า และ 3. ดมกลิ่นปากกันหน่อย ว่ากลิ่นปกติตอนสุขภาพแข็งแรงเป็นยังไง ถ้าวันหนึ่งมีกลิ่นที่ผิดปกติไป มีกลิ่นเหม็นมากกว่าปกติ จะได้รู้ได้อย่างรวดเร็วค่ะ

ปัจจุบันในท้องตลาดมีผลิตภัณฑ์หลากหลายรูปแบบเพื่อดูแลสุขภาพช่องปากของน้องหมาน้องแมว เจ้าของสามารถเลือกมาใช้ได้ตามความสะดวกและเหมาะสมกับน้องหมาน้องแมวของเรา ไม่ว่าจะเป็นแปรงสีฟัน เจลป้ายฟันเพื่อลดคราบ น้ำยาผสมน้ำให้สัตว์เลี้ยงกิน ขนมหรืออาหารที่ออกแบบมาเพื่อการขัดฟัน น้ำยาพ่นหรือน้ำยาบ้วนปากเป็นต้นค่ะ แต่ถ้าปัญหาเกิดขึ้นแล้วแนวทางการรักษาก็มีทั้งการรักษาทางยาและการวางยาสลบเพื่อการทันตะกรรม เช่น การขูดหินปูนและการถอนฟัน ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและสภาพร่างกายของสัตว์ป่วยแต่ละตัว

เพื่อป้องกันปัญหาช่องปากเจ้าของควรหมั่นตรวจสุขภาพช่องปาก ใช้ผลิตภัณพ์เพื่อชะลอการเกิดคราบและหินปูน รวมถึงพามาตรวจสุขภาพช่องปากโดยสัตวแพทย์ หากพบปัญหาเร็วจะได้แก้ไขได้ทันที ซึ่งโรงพยาบาลสัตว์จัสโก้รัชดา พร้อมที่จะให้คำปรึกษา ตรวจสุขภาพช่องปาก ตลอดจนรักษาและแก้ไขปัญหาช่องปากโดสัตวแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ สามารถสอบถามเพิ่มเติม หรือปรึกษาสัตวแพทย์ได้ทุกช่องทางการสื่อสารของโรงพยาบาลสัตว์จัสโก้รัชดาค่ะ